Harika bir konu seçmişsiniz! Aşağıya, TÜBİTAK 2204-B Proje Rehberinin bölüm başlıklarına ve “Değerler Eğitimi” alanı notlarına uygun, özgün, güncel, uygulanması kolay ve kabul edilebilirliği yüksek bir örnek proje taslağı bırakıyorum. Metin; proje raporunda istenen başlıkları, iş-zaman planını, örnek ölçme araçlarını ve etik/izin adımlarını içerir. (2204-B’de rapor bölümleri ve yazım ölçütleri: “Proje Raporu Nasıl Yazılır?” bölümü; tematik alanlarda Değerler Eğitimi ve çekirdek değerler; etik/veli izinleri ve katılımcı onamı gerekliliği için bkz. TÜBİTAK Proje Rehberi. (TÜBİTAK))
PROJE TASLAĞI (2204-B — Değerler Eğitimi)
Ana Alan / Tematik Alan: Değerler Eğitimi (TÜBİTAK tematik alan listesinde yer alır). (TÜBİTAK)
Proje Adı (<=15 kelime):
“Mikro-İyilikler Günlüğü: Oyunlaştırılmış Gönüllülüğün Yardımseverlik ve Sorumluluğa Etkisi”
1) Özet (150–250 kelime)
Bu proje, ortaokul öğrencilerinde yardımseverlik ve sorumluluk değerlerini geliştirmek için 4 haftalık, oyunlaştırılmış mikro-gönüllülük modelinin etkililiğini inceler. İki benzer şube seçilir: deney grubunda “Mikro-İyilikler Günlüğü” programı uygulanır; kontrol grubunda rutin sınıf etkinlikleri sürer. Veri toplamada; (i) Tutum Ölçeği (12 maddelik 5’li Likert), (ii) Gözlem Formu (öğretmen/akran), (iii) İyilik Kayıt Kartları ve (iv) Haftalık Yansıtma Günlükleri kullanılır. Ön-test/son-test puanları ve davranış sıklıkları karşılaştırılır; değişim yüzdesi ve basit istatistiklerle (ortalama, yüzdelik, gerekirse bağımsız örneklem t-testi yerine grup sayısı küçükse Mann-Whitney) analiz edilir. Beklenti: Deney grubunda yardımseverlik ve sorumluluk tutum/ davranışlarında anlamlı artış ve 4 hafta sonra izleme ölçümünde kalıcılık. Proje, düşük maliyetli, kolay uygulanabilir bir değerler eğitimi modeli ve basılabilir araç seti (görev kartları, gözlem formu, ölçek) sunar. (Değerler eğitimi çekirdek değerler ve etik/izin vurguları rehberde belirtilmiştir. (TÜBİTAK))
2) Amaç, Araştırma Soruları / Hipotez
- Amaç: Mikro-gönüllülük tabanlı, oyunlaştırılmış bir sınıf programının yardımseverlik ve sorumluluk değerlerine etkisini belirlemek.
- H1: Deney grubunun son-test yardımseverlik-sorumluluk tutum puanları, kontrol grubundan yüksektir.
- H2: Deney grubunun gözlenen yardım davranışı ve zamanında görev tamamlama sıklığı daha yüksektir.
- H3 (izleme): Son-testten 4 hafta sonra deney grubundaki kazanımlar büyük oranda korunur.
3) Giriş / Kaynak Özeti (kısa)
TÜBİTAK rehberinde kök değerler (adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik) vurgulanır ve projelerde etik ilkeler ile izin/onam önemlidir. Saha çalışmalarıyla yaş gruplarına uygun ihtiyaç analizleri önerilir. Bu proje, yardımseverlik ve sorumluluk kök değerlerine odaklı davranış temelli, ölçülebilir bir model sunar. (TÜBİTAK)
4) Yöntem (rehberde belirtilen alt başlıklarla)
Desen: İki şubeli yarı deneysel (ön-test/son-test, kontrol gruplu).
Çalışma grubu: Aynı sınıf düzeyinden iki şube (örn. 6/A deney, 6/B kontrol; toplam 40–60 öğrenci).
Ortam: Okul sınıfı.
Veri Toplama Araçları:
- Yardımseverlik-Sorumluluk Tutum Ölçeği (YSTÖ-12) – 12 madde, 5’li Likert (ör: “İşimi zamanında bitirmek benim için önemlidir.”, “Sınıf arkadaşlarıma zorlandıklarında yardım ederim.”).
- Gözlem Formu – Öğretmen/akran tarafından haftalık davranış sayımı (ör: akrana yardım, sınıf görevini zamanında yapma, ortak alanı düzenleme).
- İyilik Kayıt Kartları – Öğrencinin gerçekleştirdiği mikro-eylemleri işaretlediği kart/Google Form.
- Yansıtma Günlüğü – 3 açık uçlu soru (Ne yaptım? Kime nasıl iyi geldi? Bir dahaki hafta neyi değiştiririm?).
Uygulama (4 hafta):
- Hafta 0 (ön-test): Tutum ölçeği + kısa ihtiyaç analizi.
- Hafta 1–4: “Mikro-İyilik Görev Kartları”ndan günlük 1 küçük eylem (ör: “bir arkadaşına dersi tekrar etmesine yardım et”, “ortak alanı topla”, “özür/teşekkür et”, “gönüllü sınıf görevi al”). Haftalık kooperatif rozetleri (bireysel yarış yok; takım iş birliği).
- Hafta 4 (son-test): Tutum ölçeği + yarı yapılandırılmış kısa görüşmeler.
- Hafta 8 (izleme): Kısa izleme ölçeği.
Analiz: Ortalama, yüzde, değişim yüzdesi; uygun ise basit test (t-testi / Mann-Whitney). Nitel günlükler tema kodlama ile özetlenir (empati, sorumluluk, öz denetim).
Teknik/araçlar: Sadece kağıt-kalem/Google Form, basit e-tablo.
Geçerlik-güvenirlik: Ölçek maddeleri uzman görüşü ile gözden geçirilir; pilot 10 öğrenci ile anlaşılabilirlik testi.
(“Yöntem”, “iş-zaman çizelgesi” ve veri toplama-analiz anlatımı raporun zorunlu kısımlarıdır. (TÜBİTAK))
5) Beklenen Bulgular
- Deney grubunda yardımseverlik-sorumluluk tutum puanlarında anlamlı artış.
- Gözlenen davranış sayılarında (akran yardımı, görev tamamlama) artış.
- Yansıtma günlüklerinde empati ve öz denetim temalarının sıklaşması.
6) Sonuç ve Tartışma (taslak)
Mikro-gönüllülük ve oyunlaştırma, değerleri davranışa dönüştürmede etkili bir okul içi model olabilir. Program düşük maliyetli ve tekrar uygulanabilir bir “araç seti” sunar.
7) Öneriler
- Okul genelinde “Mikro-İyilik Haftası” yaygınlaştırması.
- Veliler için 1 sayfalık “Evde Mikro-İyilik Fikirleri”.
- Rehberlik servisiyle izleme uygulamaları.
8) Etik ve İzinler (zorunlu)
- Okul/ilçe onayı, veli izin formu, öğrenci bilgilendirilmiş onamı alınır; katılım gönüllüdür; veri anonimleştirilir. TÜBİTAK rehberi değerler projelerinde etik ilkelere uyum ve 18 yaş altı katılımcılarda veli izni gereğini açıkça vurgular. (TÜBİTAK)
9) İş-Zaman Çizelgesi (8 hafta)
- Hafta 0: İzinler, ölçek pilotu, ön-test.
- Hafta 1–4: Uygulama ve haftalık gözlem/yansıtma.
- Hafta 5–6: Veri temizliği, analiz, görselleştirme.
- Hafta 7: Rapor yazımı, poster.
- Hafta 8: İzleme ölçümü, son ekler.
(Rehber, hedeflere bağlı haftalık plan önermektedir. (TÜBİTAK))
10) Yenilik / Özgün Değer
- Davranış odaklı mikro-gönüllülük modeli (tutum + gözlenen davranış birlikte ölçülüyor).
- Kooperatif rozet sistemiyle yarışmasız oyunlaştırma (sosyal baskıyı azaltır).
- Basılabilir araç seti ve izleme bileşeni.
11) Sınırlılıklar ve Risk Yönetimi
- Sosyal beğenirlik önyargısı: Akran/öğretmen gözlemi ve anonim günlüklerle dengelenir.
- Dışsal motivasyon riski: Bireysel rekabet yerine takım iş birliği rozetleri.
- Uygulama farklılıkları: Öğretmen için 1 sayfalık standart “uygulama yönergesi”.
12) Maliyet (düşük)
- Kart-poster baskıları, rozet çıkartmaları; opsiyonel Google Form ücretsiz.
- Tahmini: 300–800 TL (okul imkânına göre düşürülebilir).
13) Yaygın Etki ve Sürdürülebilirlik
- Araç setinin okulun diğer şubelerine aktarılması; PDR ile dönemlik uygulama.
- Okul web sitesinde sonuç özeti; veli bülteni.
14) Ekler (örnek şablonlar)
A) YSTÖ-12 örnek maddeler:
- Zorlanan bir arkadaşım varsa yardım ederim.
- Üstüme düşen işleri zamanında bitiririm.
- Sınıf düzenini korumak benim sorumluluğumdur.
- Yanlış yaptığımda özür dilerim.
… (5’li Likert; 6 madde yardımseverlik, 6 madde sorumluluk; ters madde eklenebilir.)
B) Gözlem Formu (haftalık sayım):
- Akranına ders desteği (evet/hayır; sayı).
- Ortak alanı toplama/görev tamamlama (sayı).
- Öz denetim (ör. kurallara gönüllü uyum epizodu sayısı).
C) Yansıtma Günlüğü (3 soru):
- Bu hafta hangi mikro-iyilikleri yaptım?
- En çok kimin işine yaradı/nasıl?
- Gelecek hafta hangi değere odaklanacağım?
TÜBİTAK Formatına Uyum Kontrol Listesi
- Rapor başlıkları: Özet, Giriş, Amaç, Yöntem, Bulgular, Sonuç-Tartışma, Öneriler, Kaynaklar, Ekler (rehberde belirtilen başlıklar). (TÜBİTAK)
- Tematik alan seçimi ve kök değerlere odak (yardımseverlik, sorumluluk). (TÜBİTAK)
- Etik ve izinler: kurum izni, veli/öğrenci onamı, araç kullanım izinleri. (TÜBİTAK)
- Yöntem ve iş-zaman çizelgesi net yazıldı. (TÜBİTAK)
Not: 2204-B’de proje raporu Türkçe, tek PDF ve rehber şablonuna uygun yüklenir. (Genel başvuru ve yazım kuralları rehberde yer alır.) (TÜBİTAK)
İsterseniz bu taslağı TÜBİTAK rapor şablonuna (kapak, özet, ana metin, ekler) dönüştürülmüş, doldur-boşalt bir Word/PDF dosyası olarak da düzenleyebilirim.